Yaşlı Bakım Hizmetleri

Yaşlı bakımında püf noktalar

Yaşlı nüfus oranının yükselmesi, kronik hastalıklardaki artış, kırsal yaşamdan kentsel yaşama geçiş, aile yapısındaki değişiklikler gibi etkenler yaşlılıkta bakım gereksiniminin daha da artmasına sebep oluyor. Bazı ülke örneklerinde yaşlı evleri, bakım evleri gibi kurum içi bakım uygulamalarının ülkemize göre daha yaygın olduğunu gözlemlesek de tüm dünyada bakım ihtiyaçları en çok evde bakım modeli ile karşılanıyor.

Zaten artan yaşlı nüfusla beraber doğan bakım ihtiyacının başka bir modelle karşılanması ülke ekonomileri açısından mümkün gözükmüyor. Dünya Sağlık Örgütü çalışmalarına göre ülkemizde 2050 itibarıyla günlük bakım ihtiyacı olan kişi sayısı 6,6 milyonu bulacak ve Türkiye önümüzdeki 25 yılda bugün yaşlı nüfus bakımından çok daha kalabalık olan Almanya, İngiltere, İtalya gibi ülkelerin önüne geçecek.

Bu bakım ihtiyacının karşılanması ancak evde bakım hizmetlerinin yaygınlaştırılması ile mümkün olabilecek. Ülkemizde yaşlıların yüzde 99,6’sının yaşamlarını evde sürdürdüğü sonucuna ulaşıyoruz. Bu alanda yapılan tüm araştırmalar yaşlanan bireylerin kendi doğal ortamlarında yaşamlarını sürdürmeye devam etmek istediklerini, bir takım fizyolojik ya da sağlık problemlerinin ortaya çıkması halinde dahi evlerinde kalmayı tercih ettiklerini gösteriyor.

Elbette yaşlıların büyük bir bölümü herhangi bir bakım ihtiyacı olmadan yaşamlarını sürdürmeye devam ediyorlar, ancak yaşlılıkla beraber artan hastalıklar veya ortaya çıkabilecek farkı seviyelerdeki engellilik durumları bakım ihtiyaçlarını ortaya çıkarıyor.

Yaşlıların bakımında aile bireylerinin rolü

Yaşlı bakımı ülkemizde genelde aile bireyleri tarafından üstlenmektedir.

Unutulmaması gereken önemli bir nokta en yakın bir aile bireyi dahi olsa bazı sağlık problemlerinin ortaya çıkması durumunda mutlaka profesyonel destek alınması gerektiği. Ayrıca yaşlılıkla çıkabilecek problemlerin sadece fizyolojik değişimler ya da hastalıklardan ibaret olmadığı, olası psikolojik ihtiyaçların karşılanmasının da son derece önemli olduğu göz ardı edilmemeli. Dolayısıyla profesyonel evde bakım hizmetlerin mutlaka yaygınlaştırılması, bakım veren aile bireylerinin ve gönüllülerin profesyonellerce desteklenmesi ve gözlemlenmesi gerekiyor.

Evde gerekli ortamı yaratmak ve güvenlik

Yaşlıların evde bakımı için en öncelikli gerekliliklerden biri günlük yaşam aktivitelerini ve ihtiyaçlarını herhangi bir bağımlılık olmadan ya da minimum yardım ile sürdürebilmelerini sağlayacak bir ortam yaratmak. Yaşlılıkla beraber gerçekleşen fizyolojik değişiklikler evde kullandığımız bazı mobilyalarda, mutfak ve banyo gibi mekanlarda yeni düzenlemeler yapmamızı gerektirebilecek. Bu düzenlemeler yaşlının kendine yetebilmesini ve daha kolay bir günlük yaşam sürdürmesini sağlamanın yanı sıra evdeki yaşlının güvenliğini sağlamak için de son derece önemli.

Aşağıda yalnızca bazı ana başlıklar olarak yer alan bu konuyla ilgili riskler ve alınması gereken önlemler sıralanmıştır.

• Banyo ve tuvalette oluşabilecek kaza riskleri
• Mutfakta oluşabilecek riskler
• Elektrikli aletlerin kullanımında ve elektrik tesisatı ile ilgili riskler
• Uygun olmayan zemin koşulların oluşturabileceği riskler
• Merdivenlerde ve acil durumlarda kaçış sırasında oluşabilecek riskler
• Tedavi ve bakım için herhangi bir tıbbi cihaz, ekipman kullanımı söz konusu ise bu cihazların yanlış kullanımı, performanslarındaki yetersizlik, teknik bakım ve kontrollerinin düzenli olarak yapılmamasının oluşturacağı riskler
• İlaç kullanımında oluşabilecek hatalar
• Ev ortamında uygun koşulların sağlanmaması ve eğitim eksikliği nedeniyle günlük aktivitelerin gerçekleştirilmesinde oluşabilecek riskler

Yaşlı bakımında bakım verenin rol alması gereken temel ihtiyaçlar

Bu ihtiyaçlar aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Beslenme
• Banyo, tuvalet ihtiyaçları ve diğer temizlik, bakım ihtiyaçları
• Giyinme, soyunma ve diğer günlük aktiviteleri gerçekleştirirken ortaya çıkabilecek ihtiyaçlar
• Yaşanan ortamın temizliği ve hijyeni
• Güvenli yaşam ve aktivite ortamının sağlanması
• Varsa tedavi, sağlık bakımı ihtiyaçları, ilaç kullanımı
• Sosyal aktivite

Bunların yanı sıra bakım verenler psikolojik temel ihtiyaçlar olan sevgi, saygı, kabul görme, güven, sosyalleşme gibi ihtiyaçları da göz ardı etmemeli. Yaşlılıkta psikolojik ihtiyaçların karşılanması son derece önem kazanıyor.

Yaşlanmayı ve yaşlıları anlayabilmek

Yaşlılara bakım vermek bazı özel bilgi ve becerilere sahip olmayı gerektiriyor.

• Yaşlanma doğal bir süreçtir.
• Tüm canlılar yaşlanır ve bu süreç doğumla başlar.
• Yaşlanma birdenbire değil yavaş yavaş ve derece derece gerçekleşir.
• Herkes kendine özgü bir şekilde yaşlanır.
• Yaşlanma yaşanan yılların sayısından ziyade fiziksel ve zihinseldir, bir insan 35 yaşında yaşlanmışken, 75 yaşındaki biri genç olabilir.
• Yaşlanmada kalıtım, yaşam tecrübesi ve stres gibi etkenler önemlidir.

Şu noktaların da unutulmamasında büyük fayda var:

• Yaşlılar kendi geçmişleri ile ayrı bireylerdir ve yaşamlarını farklı şekilde hatta aynen gençliklerinde olduğu gibi sürdürmek isteyebilirler. Tüm yaşlıları aynı kabul etmek onlarla yaşamayı ve bakım vermeyi güçleştirir.
• Yaşlanma öğrenme kapasitesini değiştirmez. Öğrenme süreci biraz yavaşlamış olabilir ancak daha nitelikli olması mümkündür.
• Yaşlı insanlar da değişebilir ve değişirler. Genellikle kısa bir süre içerisinde birçok değişiklik yapmak zorunda kalırlar. Emeklilik, çocuklarından ayrılma, fiziksel çevrelerini değiştirme (daha küçük ve uygun bir eve taşınma gibi) öncesine göre daha düşük bir gelirle yaşama gibi birçok değişikliği kısa bir süre içerisinde yaşamış olabilirler.
• Mümkün olduğunca özgürlüklerini korumayı, bağımlı olmadan yaşamayı isterler.
• Yaşlıların zihinsel becerilerine saygı göstermek önemlidir. Bazıları zenginleştirici öğrenim deneyimlerine dahil olabilirler. Öğrenmeleri gereken şeyleri onlara öğretmeniz mümkündür.

Bakım verenler için bazı hatırlatmalar

• Yaşlı insanları mevcut ilgi alanlarını geliştirmek ya da yeni ilgi alanları yaratmaları için teşvik etmek önemli.
• Giyinme, soyunma, banyo, yemek yeme gibi günlük aktiviteleri kişinin mümkün olduğunca kendisinin yapması sağlanmalıdır. Yaşlının durumuna ve ihtiyaçlarına göre yalnızca gerekli olan durumlarda yardımcı olunmalı.
• Kendisinin ve evin günlük ihtiyaçlarından doğan aktivitelerin en azından bir kısmına dahil edilmeli, yaşlının fiziksel koşulları elverdiğince ve güvenliğini riske atmadan günlük aktivitelerin kendisi tarafından devam ettirilmesi sağlanmalı.
• İlaç kullanımı ya da diğer tedavilerin düzenli ve hatasız olarak devamlılığı sağlanmalı.
• İlaç kullanımı ya da diğer tedavilerle ilgili problemler, yaşlının herhangi bir tedaviyi reddetmesi durumu mutlaka sağlık profesyonellerine bildirilmeli.
• Doğru beslenme birçok rahatsızlığın önlenmesi için önemlidir. Yaşlılar bazen öğün atlayabilir ya da yanlış gıdalarla beslenebilirler. Özellikle bazı sağlık problemleri söz konusu ise doktorun belirlediği diyet doğru bir şekilde uygulanmalı.
• Yaşlılıkta hafızanın zayıflaması unutkanlığın artmasına sebep olabilir. Bunun için yaşlıları daha öncesine göre daha fazla yazarak, not alarak yaşamaya alıştırmak gerekebilir. Ayrıca bazı hatırlatıcı sistemlerin en basit olarak evin belli yerlerinde notların kullanılması faydalı olabilir.
• Kalp hastalıkları, tansiyon gibi rahatsızlıklara sahip olan kişilerin ani hareketlerden kaçınması sağlanmalı.
• Yaşlılıkta reflekslerin yavaşlayacağı, hareketlilikte dengenin zayıflayabileceği göz önünde bulundurulmalı, hareketlilik mümkün olduğunca kısıtlanmamalı ancak gereksiz ve tehlike yaratabilecek hareketlerden de kaçınılmalı.
• Yaşlıların bulunduğu ortamlar iyi havalandırılmalı diğer taraftan ortam sıcaklığına da dikkat edilmeli. Normal vücut sıcaklığının korunması önemli.

Yaşlılarınız ve hastalarınız için en iyi hizmet vermek üzere eğitimlerini tamamlamış uzman refakatçiler. İşlerinin gerektirdiği tüm beceri ve tecrübelere sahip, güvenilir.

Hizmet Tanımları

• Yaşlı ya da hastanın ihtiyaçlarını belirleme
• Günlük yeme-içme, egzersiz ve yatak içi bakımının yapılması,
• İlaç ve beslenme desteğinin eksiksiz en uygun şekilde yapılması,
• Yaşlı ve hastanın moral ve motivasyonunu anlayabilme ve destek olabilme,
• İlk yardım bilgisine sahip olmaları

Çalışma Şekli:

Yatılı tam zamanlı haftada bir gün 24 saat izin kullanırlar aile ile yapılan anlaşma gereği hafta içi veya hafta sonu izin kullanılır.

Gündüz hafta içi veya talebiniz doğrultusunda hafta sonu cumartesi dahil çalışır. Pazar günü izin kullanır.

Part-time, haftanın belli gün ve ya saatlerinde talebinize göre hizmet verir.

İşlem Süreci

• Talebinizin firmamızca alınması
• Mavi Danışmanlık profesyonellerinin talep sahipleriyle temasa geçerek aranılan bilgi beceri ve yetkinlikleri belirlemesi
• Eleman bilgi bankasından beklentilere uygun adayların tespit edilmesi
• Adayların talep sahiplerine teklifi ve uygun bulunması halinde tarafların görüşmelerinin sağlanması.
• Görüşme sonucunda tarafların anlaşması halinde diğer prosedürler tamamlanması.
• Elemanın gerekli güvenlik soruşturması ve sağlık raporunun alınarak iş başı yaptırılması
• Takip süreci ile danışmanlık hizmetinin 2 ay olarak devam etmesi